اثر استرس بر علایم قطع مرفین در موش‌های صحرایی

زمینه و هدف : مواجهه با محرک‌های استرس‌آور موجب ایجاد گستره متنوعی از پاسخ‌های سازگارانه و تغییراتی در اثرات دارویی اوپیوییدها می‌شود. مسیرهای عصبی مشترکی توسط مرفین و استرس فعال می‌شود. این مطالعه به منظور تعیین اثر استرس بی‌حرکتی مزمن و استرس حاد غرقه‌سازی در آب بر شدت نشانگان ترک مرفین به‌دنبال تزریق نالوکسان در موش‌های وابسته به مرفین انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی 32 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به‌طور تصادفی به چهار گروه هشت‌تایی تقسیم شدند. گروه‌ها شامل بدون استرس مزمن بی‌حرکتی وابسته به مرفین (گروه اول، کنترل)، وابسته به مرفین با استرس مزمن بی‌حرکتی روزانه (گروه دوم)، وابسته به مرفین با استرس حاد غرقه‌سازی در آب (گروه سوم) و وابسته به مرفین با استرس مزمن بی‌حرکتی روزانه به همراه استرس حاد غرقه‌سازی در آب (گروه چهارم) بودند. حیوانات در یک دوره 10 روزه (دو بار در روز به فاصله 12 ساعت به میزان 10 mg/kg) همزمان با یا بدون استرس بی‌حرکتی روزانه (یک ساعت در روز) وابسته به مرفین شدند. نشانه‌های قطع مرفین در روز 11 دو ساعت بعد از آخرین تزریق مرفین به‌دنبال تزریق داخل صفاقی نالوکسان (2 mg/kg) مورد ارزیابی قرار گرفت. استرس غرقه‌سازی در آب در گروه‌های سوم و چهارم قبل از تزریق نالوکسان انجام شد. یافته‌ها : نشانه‌های کلی قطع مرفین در گروه استرس بی‌حرکتی مزمن و گروه استرس بی‌حرکتی مزمن + استرس حاد غرقه‌سازی در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی‌داری پایین‌تر بود (P<0.05). نشانه‌های درجه‌بندی شده شامل تعداد انقباضات شکمی و پرش در گروه‌های استرس بی‌حرکتی مزمن و استرس بی‌حرکتی مزمن + استرس حاد غرقه‌سازی در آب در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت (P<0.05). نشانه‌های چک شده شامل لیسیدن آلت تناسلی به میزان 25 درصد در گروه استرس بی‌حرکتی در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت (P<0.05). نتیجه‌گیری : استرس بی‌حرکتی مزمن با یا بدون استرس حاد غرقه‌سازی در آب شدت نشانه‌های وابستگی در مرفین را کاهش می‌دهد. بنابراین استرس بی‌حرکتی می‌تواند به عنوان یک روش در بهبود برخی نشانه‌های رفتاری به‌دنبال قطع مرفین به کار گرفته شود.